Endometrija izvērtēšana hormonu receptoru pozitīvām krūts vēža pacientēm, kuras lieto tamoksifēnu
Author
Ivančika, Andriana
Co-author
Latvijas Universitāte. Medicīnas fakultāte
Advisor
Hasnere, Sigita
Date
2022Metadata
Show full item recordAbstract
Ievads. Tamoksifēns ir krūts vēža terapijas medikaments. Tas ir selektīvs estrogēnu receptoru antagonists un agonists. Medikamenta lietošana var būt saistīta ar palielinātu risku šādu endometrija patoloģiju attīstībai: endometrija hiperplāzija, endometrija polips, endometrija vēzis un dzemdes mioma. Turklāt pie riska faktoriem endometrija patoloģiju attīstībai pieder arī sievietes vecums krūts vēža diagnozes brīdī, adipozitāte, hormonālās kontracepcijas lietošana, hormonālā aizvietojošā terapija, smēķēšana, blakus saslimšanas, dzemdību un grūtniecību skaits, kā arī endometrija hiperplāzija anamnēzē un endometrija vēzis ģimenē. Mērķis. Atlasīt datus par krūts vēža pacientēm, kuras lieto tamoksifēnu, un to iespējamiem riska faktoriem, kas varētu paaugstināt izredzes attīstīties endometrija patoloģijām. Metodes. Šis ir retrospektīvs kvantitatīvs pētījums, kas tika veikts Paula Stradiņa klīniskās universitātes slimnīcas Onkoloģijas klīnikā par laika posmu no 2017.-2019. gadam. Rezultāti. Netika novērotas asociācijas starp endometrija vēzi, dzemdes miomu un sievietes vecumu krūts vēža diagnozes brīdī, kā arī asociācijas netika novērotas attiecībā uz tamoksifēna lietošanas ilgumu, menopauzes ilgumu, HAT lietošanu, hormonālās kontracepcijas lietošanu, ĶMI, grūtniecību un dzemdību skaitu, smēķēšanu, sirds un asinsvadu slimībām un cukura diabētu. Starp endometrija polipu un hormonālās kontracepcijas lietošanu pirms tamoksifēna postmenopauzes grupā tika novērota statistiski ticama asociācija (p=0,018), taču pārējie riska faktori neietekmēja polipu diagnozi. Tika novērotas arī statistiskas asociācijas starp endometrija hiperplāziju un smēķēšanu (p=<0,001), asiņošanu no dzimumceļiem (p=<0,001) un endometrija hiperplāzijas anamnēzi pirms tamoksifēna (p=0,018), kā arī tamoksifēna lietošanas ilgumu (p=<0,001). Citiem riska faktoriem netika novērotas asociācijas. Secinājumi. Daži iegūtie riska faktori palielina izredzes endometrija patoloģiju attīstībai krūts vēža pacientēm, kuras lieto tamoksifēnu. Krūts vēža pacientēm, kurām anamnēzē ir bijusi endometrija hiperplāzija pirms tamoksifēna lietošanas, samazinās iespējamība attīstīties endometrija hiperplāzijai tamoksifēna lietošanas laikā. Endometrija hiperplāzijas risks krūts vēža pacientēm, kuras lieto tamoksifēnu un smēķē, palielinās 16,7 reizes. Hormonālās kontracepcijas lietošana anamnēzē un endometrija polipa attīstības risks krūts vēža pacientēm, kuras lieto tamoksifēnu, palielinās 8 reizes. Endometrija hiperplāzijas un asiņošanas no dzimumceļiem risks krūts vēža pacientēm, kuras lieto tamoksifēnu, ir palielināts 6,8 reizes. Background. Tamoxifen is medication used in breast cancer treatment. It is selective oestrogen receptor antagonist and agonist. This medication is risk factor for different endometrial pathologies as endometrial hyperplasia, endometrial polyps, endometrial cancer and uterine myoma. Other risk factors for endometrial pathologies include breast cancer biopsy age, adiposity, hormonal contraception usage, hormonal replacement therapy, parity and gravidity, smoking, comorbidities, as well as patient anamnesis for endometrial hyperplasia and family history of endometrial cancer. Aim. To select data about breast cancer patient who receive tamoxifen and their risk factors that may increase odds to develop endometrial pathologies. Methods. Retrospective quantitative research which had medical records from Pauls Stradins Clinical hospital Oncology clinic for the period from 2017 to 2019. Results. There were no found association between uterus myoma, endometrial cancer and biopsy age, tamoxifen duration, menopause duration, hormonal replacement therapy, body mass index, parity and gravity number, smoking, cardiovascular disease, diabetes. There was statistically significant association between diagnosed endometrial hyperplasia and uterine bleeding (p=<0,001), smoking (p=<0,001) and endometrial hyperplasia anamnesis before tamoxifen usage (p=0,018), tamoxifen duration (p=<0,001), other risk factors had no associations. Endometrial polyp and hormonal contraception usage before tamoxifen had significant association (p=0,018). Other risk factor had no impact on endometrial polyp. Conclusion. Not all risk factors increase odds to develop endometrial pathologies for breast cancer patient, who receive tamoxifen. Patients with previous diagnosed endometrial hyperplasia before tamoxifen had less chance to develop endometrial hyperplasia on tamoxifen. 16,7 times increases odds of diagnosed endometrial hyperplasia for breast cancer patients if they are smoking and using tamoxifen. Hormonal contraception before tamoxifen increases 8 times to be diagnosed with endometrial polyp while using tamoxifen. 6,8 times increases odds of diagnosed endometrial hyperplasia for breast cancer if they have uterine bleeding while using tamoxifen.